Gözlük Alm. Brille (f), Fr. Lunette (f), İng. Spectacles, eyeglasses, glasses. Gözleri iyi görmeyenlerin baktıkları şeyleri daha iyi görmelerine yardım eden veya gözleri korumaya yarayan çerçeveye yerleştirilmiş cam.
Gözlüğün tarihi çok eskidir.Marko Polo 1270 yılında Çin’de ihtiyar kişilerin yakını görmek için gözlük
kullandıklarını
yazmıştır.
Avrupa
’da Bacon, yaşlı kimseler için gözlük
kullanmanın
lüzumundan bahsetmiştir.İlk ilkel gözlükler, sapsız
olup
burun
üzerine
oturtulur
, iple bağlanır veya elle tutulurdu.
Önceleri
bilginler
tarafından
kullanılırken
.
On
yedinci yüzyıldan sonra yaygınlaşmıştır. 1784’te Benjamin Franklin iki
odaklı
(bifokal) camları keşfetti ve bundan sonra gözlük cam ve çerçevelerinde
çeşitli
ilerlemeler
birbirini takip etti. Prizmaları 1611’de Kepler yapmıştır; astigmat camlar ise 1827’de yapılmıştır.
Genel
olarak
gözlükler beş
grupta
toplanır:
1. Dereceli gözlükler: Kırma kusuru
olanlar
tarafından
kullanılırlar
.Hipermetropi, miyopi, astigmatizma gibi kırma kusurları ile yaşlılık hipermetropisi veya presbiyopili
hastaların
mutlaka gözlük
kullanmaları
gerekir. Böyle kırma kusuru
olanlarda
, kirpik diplerinde kızarma, gözlerde kızarma, görmede bulanıklık, göz kapaklarını kısarak bakmak,
okuma
esnasında yorgunluk ve bıkkınlık, göz ve baş ağrıları belli başlı şikayetler arasındadır.
2. Zararlı ışıklara karşı koruyucu gözlükler: Zararlı ışınları absorbe eden (emen) veya yansıtan
özel
olarak imal edilen
çeşitli
renklerde camlardan yapılırlar. Yükseklerde, karda ve deniz kenarında güneş ışınları içindeki ultraviyole ışınlar, gözde keratit meydana getirir. Elektrik kaynağı yapılırken çevreye bol miktarda ultraviyole ışın neşredilir.Yine güneş ışınlarında bulunan enfraruj ışınları, güneşe direkt
olarak
uzun süre bakıldığında maküla yanıklarına sebeb
olabilir
.Röntgen
cihazlarının
meydana getirdikleri X ışınları da göz için zararlıdır.
3. Mekanik koruyucu gözlükler: Mekanik irritan maddelerden korunmak için sanayide ve günlük hayatta yaygın
olarak
kullanılmaktadırlar
.
4. Kimya, fizik ve ilaç endüstri laboratuvarlarında
çalışan
personel için koruyucu gözlükler mevcuttur. Bu gibi yerlerde gözü irritan maddelerden korumak, bir ihmal veya kaza sonucu meydana gelecek ağır ve üzücü yanıklardan ve hasarlardan korunmak demektir. Yapılacak iş ve korunulacak maddeye göre
özel
ve değişik gözlükler mevcuttur.
5.
Renkli
gözlükler: İsokolor gözlükler, üst kısımları renkli alt kısımları renksiz gözlüklerdir.Gece
otomobil
kullananlar
, karşıdan gelen
otoların
farlarından korunmak için
kullanırlar
.Colormatik gözlükler, ışıkta renkleri koyulaşan, karanlıkta açılan gözlüklerdir.Işıktan rahatsız
olanlar
için yapılmıştır. Ayrıca son gelişmelerden biri de ışık yansımalarını yok eden (eintspagelt) kaplamalı gözlük camlarıyle yüksek
numaralı
, kişilerde camın hafif
olması
için
organic
ve titol camlar da yeni
teknolojik
gelişmeler arasındadır.
Normalde
renkli
gözlüğe kimsenin
ihtiyacı
yoktur.
Renkli
gözlük ya kişiliği gizlemek veya belirtmek için
kullanılmaktadır
. İngiltere’de her kişiye yılda iki, ABD’de ise bir gözlük düşmektedir.
Özellikle
bayanlar tarafından
kullanılan
renkli
gözlüklerin
şekilleri
, renkleri ve çerçeveleri moda ile her yıl değiştirilmektedir.